Chợ phiên Đồng Văn được tổ chức vào sáng Chủ nhật hằng tuần, nằm ngay trung tâm khu phố cổ Đồng Văn – nơi lưu giữ nhiều giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc của vùng cao nguyên đá. Mỗi phiên chợ không chỉ là nơi buôn bán, trao đổi hàng hóa mà còn là dịp để đồng bào các dân tộc như H’Mông, Lô Lô, Dao, Tày… tụ họp, gặp gỡ và giao lưu văn hóa.
Chợ phiên Đồng Văn họp vào sáng Chủ nhật hàng tuần.
Đồng bào các dân tộc từ khắp các thôn, bản mang theo những sản phẩm do gia đình tự làm ra hoặc canh tác đến chợ phiên Đồng Văn để buôn bán, trao đổi hàng hóa.
Khác với những khu chợ đô thị ồn ào, chợ phiên Đồng Văn mang một vẻ mộc mạc, dung dị mà đầy sức sống. Ngay từ sáng sớm, đồng bào ở các bản làng xa đã xuống núi, gùi theo những sản vật nhà làm như nông sản, thực phẩm, đồ thủ công… đến chợ. Người bán trải hàng ra tấm bạt, bày biện theo hàng lối gọn gàng. Điều thú vị là họ không mời chào khách, chỉ chào đón bằng nụ cười hiền hậu và ánh mắt thân thiện.
Nét đặc sắc nhất của chợ là khu vực bày bán các sản phẩm thổ cẩm và trang phục truyền thống dân tộc. Phần lớn các mặt hàng đều được dệt thủ công tỉ mỉ, mang đậm bản sắc vùng miền, bên cạnh đó cũng có những sản phẩm được thiết kế cách tân để đáp ứng nhu cầu của du khách và người tiêu dùng hiện đại.
Gian hàng bày bán thổ cẩm và trang phục dân tộc dệt thủ công.
Chợ phiên Đồng Văn không chỉ là nơi trao đổi hàng hóa mà còn là điểm đến lý tưởng để khám phá ẩm thực địa phương. Tại đây, du khách có thể thưởng thức những món ăn đặc trưng như thắng cố, lạp xưởng, mèn mén, xôi ngũ sắc, phở, hay thịt trâu gác bếp, hồng sấy dẻo, các loại gia vị và thuốc dân tộc... Mỗi món ăn không chỉ hấp dẫn bởi hương vị thơm ngon mà còn đậm đà bản sắc núi rừng, được chế biến từ những nguyên liệu địa phương do chính người dân tự tay gieo trồng, chăm bẵm và thu hái.
Người dân, du khách đang thưởng thức món phở tại Chợ phiên Đồng Văn.
Ẩm thực tại chợ phiên Đồng Văn vô cùng phong phú. Khách có thể thưởng thức nhiều món ngon được đồng bào chế biến từ những sản vật của núi rừng và người dân làm ra như bánh chưng đen, sôi ngũ sắc, mèn mén... Hay khách có thể lựa chọn mua nhiều sản phẩm về làm quà như: Tương ớt, rau đương quy, đậu xị, thịt trâu gác bếp; các loại quả theo mùa như mận tam hoa, đào, lê...Hầu hết bà con xuống chợ đều dành cả ngày để mua sắm, vui chơi, ăn uống. Đặc biệt, văn hóa mời ăn ở chợ cũng là một điểm độc đáo. Người bán luôn sẵn sàng mời khách nếm thử, dù mua hay không, tạo cảm giác gần gũi, chân thành.
Đến chợ phiên du khách không chỉ để mua bán hay ăn uống mà còn để cảm nhận trọn vẹn không khí vùng cao. Tiếng nói cười rộn rã, tiếng khèn, tiếng sáo hòa quyện cùng những bộ trang phục rực rỡ sắc màu của đồng bào tạo nên một bức tranh sống động về đời sống nơi đây. Đây còn là nơi những chàng trai, cô gái dân tộc có dịp gặp gỡ, làm quen và tìm hiểu nhau qua những cuộc hẹn chợ mộc mạc, hồn nhiên và đậm chất duyên dáng vùng cao.
Tại Chợ phiên Đồng Văn, việc giao thương mua bán hàng hóa diễn ra rất đơn giản.
Hiện nay, chợ phiên Đồng Văn là điểm đến không thể thiếu trong các tour du lịch ở Tuyên Quang. Vào ngày giữa tháng, chợ phiên Đồng Văn sẽ tổ chức các chương trình văn hóa của dân tộc. Trong phiên chợ đặc biệt ấy, đồng bào sinh sống tại xã Đồng Văn được tham gia nhiều hoạt động đặc sắc như thi chọi chim, trưng bày dệt thổ cẩm...
Phía cuối khu chợ là khu vực bán gia súc diễn ra sôi nổi, phản ánh rõ nét tập quán sinh hoạt và canh tác của người dân vùng cao.
Chợ phiên Đồng Văn không đơn thuần là nơi giao thương, buôn bán hàng hóa, mà còn là không gian văn hóa sống động, nơi kết tinh những giá trị đặc sắc của đồng bào các dân tộc thiểu số miền núi phía Bắc. Ghé thăm chợ, du khách không chỉ mang về những món đồ thủ công tinh xảo hay đặc sản vùng cao, mà còn mang theo những trải nghiệm sâu sắc, in đậm trong tâm trí về một vùng đất mộc mạc, hiền hòa và đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc.
Biên tập viên Cổng TTĐT tỉnh
