Buổi sáng ở Đồng Tâm, sương còn giăng mờ lối, những cánh rừng keo, rừng quế nối tiếp nhau phủ xanh các sườn đồi. Tiếng người đi rừng hòa cùng âm thanh của thiên nhiên tạo nên nhịp sống bình yên nhưng đầy sức sống. Với người dân nơi đây, rừng không chỉ là tài nguyên thiên nhiên mà còn là tài sản quý, là nguồn thu nhập ổn định gắn với tương lai lâu dài của mỗi gia đình.
Những năm trở lại đây, cùng với sự chuyển biến trong tư duy phát triển, cấp ủy, chính quyền xã Đồng Tâm xác định rõ: Muốn phát triển kinh tế bền vững thì phải giữ rừng, làm giàu từ rừng theo hướng khoa học, bài bản. Từ định hướng đó, công tác trồng, chăm sóc và bảo vệ rừng được triển khai đồng bộ, xuyên suốt, trở thành nhiệm vụ trọng tâm trong phát triển kinh tế – xã hội của địa phương.
Trên khắp các thôn bản, công tác tuyên truyền, vận động người dân tham gia trồng rừng, bảo vệ rừng được đẩy mạnh với nhiều hình thức linh hoạt. Từ các cuộc họp thôn, sinh hoạt chi bộ đến những buổi hướng dẫn trực tiếp tại hiện trường, người dân được phổ biến quy định pháp luật về lâm nghiệp, nâng cao ý thức phòng cháy chữa cháy rừng, đồng thời được tiếp cận các tiến bộ khoa học kỹ thuật trong trồng, chăm sóc cây lâm nghiệp. Chính sự đồng thuận từ nhận thức đến hành động đã tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ, giúp diện tích rừng trên địa bàn xã không ngừng được mở rộng qua từng năm.
Rừng quế phát triển xanh tốt, góp phần nâng cao giá trị kinh tế rừng và bảo vệ môi trường sinh thái.
Không dừng lại ở trồng rừng lấy gỗ, Đồng Tâm chủ động lựa chọn hướng phát triển có chiều sâu, gắn kinh tế rừng với cây dược liệu, trong đó cây quế được xác định là cây trồng chủ lực. Quế phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu của địa phương, có giá trị kinh tế cao và đầu ra ổn định. Từ những diện tích trồng nhỏ lẻ ban đầu, đến nay, nhiều hộ dân đã mạnh dạn mở rộng quy mô trồng quế theo hướng tập trung, từng bước hình thành vùng nguyên liệu gắn với chế biến.
Trong những khu rừng quế xanh mướt, từng thân cây thẳng tắp, vỏ dày, hương thơm lan tỏa. Với người trồng quế ở Đồng Tâm, mỗi cánh rừng là một “của để dành” lâu dài. Quế cho thu hoạch đa dạng, từ vỏ, cành, lá đến tinh dầu, góp phần nâng cao giá trị trên cùng một đơn vị diện tích. Nhờ đó, thu nhập của nhiều hộ dân tăng lên rõ rệt, đời sống ngày càng ổn định, tạo động lực để gắn bó hơn với rừng.
Người dân thu hoạch quế theo đúng quy trình kỹ thuật, bảo đảm hiệu quả kinh tế và phát triển rừng bền vững.
Song song với phát triển vùng nguyên liệu, xã Đồng Tâm chú trọng định hướng sản xuất theo tiêu chuẩn bền vững. Việc gắn trồng rừng với cấp chứng chỉ quản lý rừng bền vững FSC được xác định là bước đi quan trọng nhằm nâng cao giá trị sản phẩm, mở rộng thị trường tiêu thụ, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của các doanh nghiệp và người tiêu dùng. Đây không chỉ là chứng nhận về chất lượng sản phẩm mà còn là cam kết trách nhiệm với môi trường, với cộng đồng.
Để hiện thực hóa mục tiêu đó, địa phương tích cực phối hợp với các cơ quan, tổ chức tập huấn cho người dân về quy trình trồng, chăm sóc, khai thác rừng theo tiêu chuẩn FSC. Từ việc lựa chọn giống cây, mật độ trồng, đến bảo vệ đất rừng, nguồn nước, mọi khâu đều được hướng dẫn cụ thể, giúp người dân từng bước thay đổi thói quen sản xuất truyền thống, hướng tới canh tác lâm nghiệp bền vững.
Cùng với trồng rừng và phát triển cây dược liệu, Đồng Tâm đặt trọng tâm vào khâu chế biến nhằm nâng cao giá trị gia tăng cho sản phẩm lâm nghiệp. Việc tạo điều kiện để các doanh nghiệp, hợp tác xã đầu tư mở xưởng chế biến tinh dầu quế tại thôn Cổng Đá, thôn Cuôm; xưởng chế biến ván bóc tại thôn Thượng, thôn Lâm không chỉ giải quyết bài toán đầu ra cho nguyên liệu mà còn tạo thêm việc làm, tăng thu nhập cho người lao động tại chỗ.
Quế sau khi thu hoạch được sơ chế, bảo quản cẩn thận, sẵn sàng phục vụ chế biến và tiêu thụ.
Những cơ sở chế biến dần hình thành đã góp phần thay đổi diện mạo kinh tế nông thôn. Người dân không còn phải bán nguyên liệu thô với giá thấp mà từng bước tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị sản xuất lâm nghiệp. Từ đó, kinh tế rừng không chỉ dừng lại ở trồng và khai thác mà được mở rộng sang chế biến, thương mại, dịch vụ, tạo sự phát triển hài hòa, bền vững.
Bên cạnh phát triển kinh tế, công tác quản lý, bảo vệ rừng luôn được xã Đồng Tâm đặt lên hàng đầu. Các lực lượng tại chỗ được củng cố, phương án phòng cháy chữa cháy rừng được xây dựng sát thực tế, phù hợp với từng khu vực. Người dân được xác định là chủ thể trong bảo vệ rừng, vừa là người hưởng lợi, vừa là người trực tiếp giữ rừng. Nhờ vậy, tình trạng vi phạm lâm luật từng bước được kiểm soát, tài nguyên rừng được bảo vệ tốt hơn.
Rừng được giữ vững cũng đồng nghĩa với việc môi trường sinh thái được bảo vệ. Những cánh rừng xanh góp phần điều hòa khí hậu, giữ nước, chống xói mòn, giảm thiểu nguy cơ sạt lở đất trong mùa mưa lũ. Nhận thức rõ điều đó, Đồng Tâm chú trọng gắn phát triển lâm nghiệp với quản lý và sử dụng hiệu quả tài nguyên nước, bảo vệ môi trường, chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, phòng chống và giảm nhẹ thiên tai.
Trong định hướng phát triển thời gian tới, xã Đồng Tâm đặt mục tiêu nâng cao chất lượng rừng song song với mở rộng diện tích. Phấn đấu đến năm 2030, tỷ lệ che phủ rừng đạt 70%, rừng thực sự trở thành nền tảng sinh thái và kinh tế vững chắc. Đây không chỉ là con số về diện tích mà là thước đo cho hiệu quả của cả quá trình đổi mới tư duy, cách làm trong phát triển lâm nghiệp.
Con đường làm giàu từ rừng ở Đồng Tâm không trải đầy hoa hồng, vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức. Tuy nhiên, với sự đồng lòng của cấp ủy, chính quyền và nhân dân, cùng hướng đi rõ ràng, phù hợp với điều kiện thực tế, rừng đang từng ngày mang lại “quả ngọt”. Những cánh rừng quế xanh bạt ngàn, những xưởng chế biến dần hoạt động hiệu quả, những nụ cười yên tâm của người dân chính là minh chứng sinh động cho lựa chọn đúng đắn ấy.
Từ Đồng Tâm nhìn ra rộng hơn, câu chuyện phát triển cây dược liệu, nâng cao giá trị kinh tế rừng không chỉ là câu chuyện của riêng một địa phương mà còn gợi mở hướng đi bền vững cho nhiều vùng nông thôn miền núi. Khi rừng được trân trọng, được đầu tư đúng cách, rừng sẽ trở thành nguồn lực quan trọng, góp phần phát triển kinh tế, bảo vệ môi trường và giữ gìn không gian sống xanh cho các thế hệ mai sau.
Biên tập viên Cổng TTĐT tỉnh
