Sông Nho quế kỳ quan thiên nhiên tuyệt đẹp.
Dòng sông của đá và trời
Bắt nguồn từ vùng núi Vân Nam (Trung Quốc), chảy qua các xã vùng cao phía Bắc trước khi hòa vào dòng Gâm, sông Nho Quế tạo nên một bức tranh sơn thủy tuyệt đẹp nơi núi cao hùng vĩ, tạo cho xã Mèo Vạc một cảnh quan bậc nhất vùng núi đá. Đoạn sông chảy qua Cao nguyên đá Đồng Văn được ví như “linh hồn của đá”, bởi chính dòng nước ấy đã hàng triệu năm cần mẫn bào mòn, khoét sâu, tạo nên Hẻm vực Tu Sản. Hẻm vực được xem là đệ nhất hùng quan, một danh thắng kỳ vĩ, độc nhất của Cao nguyên đá Đồng Văn và là hẻm vực sâu nhất Đông Nam Á.
Từ trên đèo Mã Pì Lèng nhìn xuống, sông Nho Quế như dải lụa xanh biếc nằm gọn dưới chân những vách đá cao hàng trăm mét. Màu nước xanh ngọc bích thay đổi theo ánh nắng, khi trong veo, khi ánh lên sắc lam huyền ảo, tạo nên bức tranh thiên nhiên vừa hùng vĩ, vừa nên thơ. Du khách không khỏi choáng ngợp trước cảm giác nhỏ bé của con người giữa trời đất bao la.
Dòng sông Nho Quế trong xanh tuyệt đẹp khi mùa hoa gạo nở.
Trải nghiệm trên dòng Nho Quế
Nếu như trước đây, Nho Quế chỉ được ngắm từ trên cao, thì nay dịch vụ du lịch trải nghiệm trên sông đã mở ra một góc nhìn hoàn toàn khác. Ngồi trên thuyền, chậm rãi trôi giữa hai vách đá dựng đứng, du khách có thể cảm nhận rõ nhịp thở của thiên nhiên, nghe tiếng gió rì rào trên đỉnh núi, tiếng nước khẽ vỗ vào mạn thuyền, tất cả hòa quyện tạo nên bản giao hưởng của núi rừng.
Hẻm vực Tu Sản hiện ra sừng sững, vách đá dựng đứng, bề mặt xám bạc in hằn dấu tích thời gian. Nhiều du khách ví hành trình trên sông Nho Quế như “đi giữa một bảo tàng địa chất ngoài trời”, nơi mỗi lớp đá, mỗi vết cắt của dòng sông đều kể câu chuyện về lịch sử hình thành Trái đất.
Không chỉ mang giá trị cảnh quan, sông Nho Quế còn gắn bó mật thiết với đời sống của đồng bào các dân tộc sinh sống hai bên bờ. Với người Mông, Lô Lô, Giáy…, dòng sông là nguồn nước sinh hoạt, là con đường giao thông tự nhiên, là chứng nhân cho bao thăng trầm của cuộc sống nơi đây.
Trong ký ức của nhiều người già, Nho Quế từng dữ dội vào mùa mưa lũ, hiền hòa khi nắng ấm. Ngày nay, khi du lịch phát triển, dòng sông khoác lên mình một vai trò mới, trở thành “cầu nối sinh kế”, mang lại thu nhập cho người dân thông qua các dịch vụ chèo thuyền, hướng dẫn du lịch, homestay, ẩm thực bản địa.
Điểm nhấn du lịch của Cao nguyên đá Đồng Văn
Cao nguyên đá Đồng Văn được UNESCO công nhận là Công viên địa chất toàn cầu, trong đó sông Nho Quế là một trong những điểm nhấn quan trọng. Cùng với Đèo Mã Pì Lèng, Cột cờ Lũng Cú, Phố cổ Đồng Văn, Dinh thự họ Vương…, dòng sông góp phần tạo nên chuỗi sản phẩm du lịch đặc sắc, hấp dẫn du khách trong và ngoài nước.
Những năm gần đây, lượng du khách đến tham quan, trải nghiệm sông Nho Quế tăng mạnh, đặc biệt vào mùa thu – đông, khi thời tiết khô ráo, bầu trời trong xanh, nước sông mang màu ngọc bích đẹp nhất. Không ít du khách quốc tế đánh giá Nho Quế là một trong những dòng sông đẹp nhất châu Á, nơi hội tụ đủ yếu tố hoang sơ, hùng vĩ và bản sắc văn hóa.
Du khách chụp ảnh trên Hẻn Tu Sản.
Phát triển du lịch gắn với bảo tồn
Sức hút của sông Nho Quế đặt ra yêu cầu phát triển du lịch bền vững, hài hòa giữa khai thác và bảo tồn. Nhằm bảo tồn và phát huy bền vững giá trị của hẻm vực Tu Sản gắn với dòng sông Nho Quế, theo ông Hoàng Văn Hùng, Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã cho biết: Địa phương đã và đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp trọng tâm là tăng cường công tác quản lý hoạt động du lịch, kiểm soát số lượng phương tiện và dịch vụ khai thác trên sông, bảo đảm an toàn cho du khách và hạn chế tối đa tác động đến cảnh quan, môi trường sinh thái. Cùng với đó, xã chú trọng tuyên truyền, nâng cao ý thức của người dân và du khách trong việc giữ gìn vệ sinh môi trường, bảo vệ nguồn nước, không xả rác, không làm biến dạng cảnh quan tự nhiên.
Bên cạnh công tác bảo tồn, xã Mèo Vạc đẩy mạnh phát triển du lịch theo hướng bền vững, gắn bảo tồn di sản với sinh kế của người dân. Địa phương khuyến khích các mô hình du lịch cộng đồng, homestay, dịch vụ trải nghiệm bản địa; đồng thời phối hợp với các ngành chức năng từng bước hoàn thiện hạ tầng phục vụ du lịch, quy hoạch các điểm dừng chân, bến thuyền phù hợp. Qua đó, vừa giữ gìn nguyên vẹn giá trị đặc sắc của hẻm vực Tu Sản, vừa khai thác hiệu quả tiềm năng du lịch, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội trên địa bàn.
Song song với đó là công tác tuyên truyền nâng cao ý thức cho người dân và du khách trong việc giữ gìn vệ sinh môi trường, bảo vệ nguồn nước, không xả rác xuống sông. Nhiều mô hình du lịch cộng đồng được triển khai, khuyến khích người dân tham gia trực tiếp vào chuỗi dịch vụ, vừa tăng thu nhập, vừa nâng cao trách nhiệm bảo tồn di sản.
Theo du khách người Anh Michael Thompson không giấu được sự xúc động khi lần đầu trải nghiệm hành trình trên sông Nho Quế. Ông chia sẻ: “Tôi đã đi nhiều nơi trên thế giới, nhưng hiếm có dòng sông nào mang vẻ đẹp mạnh mẽ và nguyên sơ như Nho Quế. Ngồi trên thuyền, tôi có cảm giác như đang trôi giữa một hẻm vực khổng lồ do thiên nhiên tạc nên. Màu nước xanh ngọc bích, những vách đá dựng đứng và sự tĩnh lặng tuyệt đối khiến nơi đây trở thành một trong những trải nghiệm ấn tượng nhất trong chuyến đi châu Á của tôi”.
Trong khi đó, bà Anna Müller, du khách đến từ Đức, cho rằng sông Nho Quế không chỉ đẹp mà còn rất khác biệt: “Điều khiến tôi bất ngờ là sự hài hòa giữa thiên nhiên hùng vĩ và cuộc sống bình dị của người dân địa phương. Dòng sông không bị thương mại hóa quá mức, vẫn giữ được nét hoang sơ hiếm có. Đây là nơi lý tưởng cho những ai yêu thiên nhiên và muốn tìm kiếm cảm giác bình yên”.
Nho Quế – lời mời gọi từ miền đá
Giữa nhịp sống hiện đại hối hả, sông Nho Quế như một lời mời gọi trở về với thiên nhiên nguyên sơ. Ở đó, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng cảnh sắc hùng vĩ, mà còn được lắng nghe câu chuyện của đá, của nước, của con người miền biên viễn.
Mỗi chuyến đi trên dòng Nho Quế là một hành trình khám phá và chiêm nghiệm, để rồi khi rời Cao nguyên đá Đồng Văn, trong tâm trí du khách vẫn còn đọng lại màu xanh của dòng sông, màu xám của đá núi và nụ cười mộc mạc của người dân vùng cao. Đó chính là sức hấp dẫn bền bỉ, là giá trị lâu dài mà sông Nho Quế mang lại cho du lịch Tuyên Quang hôm nay và mai sau.
Biên tập viên Cổng TTĐT tỉnh
