Đi đến khắp các huyện vùng cao của tỉnh Tuyên Quang, bạn sẽ bắt gặp cảnh đồng bào sinh sống trên khắp các sườn đồi, núi đá. Những ngôi nhà trình tường men trên sườn núi của người Mông, hay những ngôi nhà sàn lợp lá cọ phủ đầy rêu xanh của người Tày, người Giao. Tất cả đều toát lên một vẻ đẹp hoang dã mà bất cứ ai đến cũng phải trầm trồ, thích thú. Trước thời điểm hợp nhất 2 tỉnh Tuyên Quang và Hà Giang, không phải tự nhiên mà tổ chức World Travel Awards - WTA vinh danh tỉnh Hà Giang là “Điểm đến du lịch mới nổi hàng đầu châu Á năm 2023” và “Điểm đến văn hóa khu vực hàng đầu châu Á năm 2024”; lần gần đây nhất vào ngày 13/10/2025, WTA một lần nữa lại vinh danh Công viên địa chất Cao nguyên đá Đồng Văn đạt giải "Điểm đến văn hóa hàng đầu châu Á". Những danh hiệu này không chỉ nâng tầm thương hiệu du lịch của tỉnh mà còn góp phần quảng bá hình ảnh đất nước Việt Nam đến bạn bè quốc tế. Đó chính là kết quả của việc ra sức thi đua của toàn Đảng, toàn quân và nhân dân trong tỉnh, từ công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản, di tích lịch sử - văn hóa, đến việc đầu tư hạ tầng, mở rộng kết nối giao thông, nâng cao chất lượng dịch vụ du lịch.
Nhờ mạnh dạn đầu tư với hướng đi đúng đắn, H'mong village đã trở thành điểm đến ưa thích của du khách trong và ngoài nước khi đến với Cao nguyên đá Đồng Văn.
Những nỗ lực ấy đã góp phần đưa hình ảnh vùng đất cực Bắc Tổ quốc đến gần hơn với bạn bè quốc tế, khẳng định thương hiệu du lịch của tỉnh trên bản đồ thế giới. Đây cũng là nền tảng quan trọng để sau khi hợp nhất, Tuyên Quang – Hà Giang phát huy lợi thế, khai thác tối đa tiềm năng, trở thành một trong những trung tâm du lịch xanh, bền vững của cả nước, vừa giữ được nét nguyên sơ độc đáo, vừa hội nhập mạnh mẽ với dòng chảy phát triển chung.
Các xã vùng cao biên giới với khó khăn khắc nghiệt của địa hình đã tạo cho đồng bào những nét đặc trưng riêng trong sinh hoạt, rèn cho con người bản tính cần kiệm, tự cường vượt khó đi lên, bám trụ để giữ từng tấc đất thiêng liêng của Tổ quốc. Cao nguyên đá không có những những nhà máy, không có những khu công nghiệp lớn như các tỉnh dưới xuôi, nhưng bù lại được thiên nhiên ban tặng một cảnh quan hùng vỹ, một dòng sông Nho Quế uốn lượn xanh biếc mà bất cứ ai đến cũng muốn được một lần trải nghiệm đi thuyền ngắm dòng sông.
Nhận thức sâu sắc những giá trị tốt đẹp đó, trong những năm qua, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân trong tỉnh đã luôn nỗ lực để phát huy những lợi thế, biến khó khăn, thách thức thành cơ hội để phát triển. Đến nay, lượng khách du lịch đến với Tuyên Quang ngày càng khởi sắc, tăng về số lượng; chất lượng dịch vụ cũng được nâng cao theo hướng chuyên nghiệp. Năm 2025, tỉnh Tuyên Quang đề ra chỉ tiêu thu hút hơn 3,6 triệu lượt khách du lịch. Hiện toàn tỉnh có gần 1.500 cơ sở lưu trú với trên 15.000 phòng, trong đó 167 khách sạn; 580 nhà nghỉ; 707 homestay; trên 250 cơ sở ăn uống; 89 tàu thuyền phục vụ khách du lịch; 44 doanh nghiệp lữ hành. Trong 9 tháng năm 2025, toàn tỉnh đón 2.979.748 lượt khách du lịch; trong đó: 388.474 lượt khách quốc tế, 2.591.274 lượt khách nội địa, đạt 82,8% kế hoạch; tổng chỉ tiêu khách du lịch đạt 8.026,2 tỷ đồng, bằng 85,2% kế hoạch. Tính riêng trong dịp nghỉ lễ Quốc khánh mùng 2/9 (từ ngày 30/8 đến ngày 2/9/2025), lượng khách du lịch đến Tuyên Quang ước đạt trên 112.000 lượt khách. Doanh thu du lịch không ngừng tăng trưởng, đóng góp tích cực vào ngân sách địa phương.
Quang cảnh buổi chiều muộn trên xã Quản Bạ đẹp như một bức tranh.
Để xây dựng du lịch Tuyên Quang có tính cạnh tranh, chuyên nghiệp, tỉnh đã thực hiện phát triển du lịch gắn với các sản phẩm nông nghiệp đặc trưng của địa phương, khai thác văn hóa ẩm thực của đồng bào các dân tộc thành sản phẩm du lịch độc đáo gắn với du lịch cộng đồng đảm bảo phát triển bền vững. Các cấp, các ngành đã chủ động triển khai, quyết liệt và vận dụng sáng tạo, linh hoạt, có sự điều chỉnh, bổ sung phù hợp với thực tiễn của mỗi địa phương, cơ quan, đơn vị trên địa bàn; đồng thời xây dựng chương trình, kế hoạch chuyên đề về phát triển du lịch phù hợp với từng giai đoạn để triển khai thực hiện. Cùng với đó triển khai thực hiện nghiêm Bộ Quy tắc ứng xử văn minh du lịch tới cán bộ, công chức, viên chức, các cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể, 100% các đơn vị trường học, các công ty hoạt động lĩnh vực du lịch và nhân dân trên địa bàn tỉnh; đưa nội dung phát triển du lịch, giữ gìn văn hóa truyền thống vào giảng dạy trong các trường học với mục đích nâng cao nhận thức, tạo sự chuyển biến trong việc thực hiện, từ đó khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế du lịch của tỉnh.
Quả Hồng không hạt ở xã Quản Bạ mang lại giá trị kinh tế cao, được nhiều du khách lựa chọn mua về làm quà biếu khi đi du lịch trên vùng cao của Tuyên Quang.
Từ những chủ trương, quyết sách đúng đắn của Đảng và Chính phủ, Đảng bộ và chính quyền nhân dân tỉnh Tuyên Quang đã và đang vận dụng triển khai một cách sáng tạo, linh hoạt để phát triển kinh tế. Thực tế cho thấy, du lịch nông nghiệp mang lại nhiều lợi ích cho cả sản xuất nông nghiệp và đời sống của người dân ở khu vực nông thôn, hỗ trợ tạo việc làm, tăng thu nhập cho nông dân, đồng thời góp phần giải quyết đầu ra cho nông sản. Đây cũng là một trong những hướng đi thu hút sự quan tâm của đa số khách du lịch hiện nay. Đến nay, ngày càng có nhiều hộ dân vươn lên thoát nghèo và làm giàu trên vùng núi Cao nguyên đá. Một loạt các sản phẩm được gắn tem logo OCOP lên bao bì sản phẩm, như: Sản phẩm mật ong Bạc hà của Công ty TNHH Trường Anh, HTX Pó Mỷ, HTX Hà An -Thành Ma Tủng, HTX Thành Đô; Túi xách và Vỏ gối vuông của HTX Sà Phìn A; sản phẩm bánh giòn, bánh dẻo, bánh kem quế của HTX Bắc Nam; Rượu ngô Men lá Thiên Hương của HTX Rượu Thiên Hương; Bánh đá của cơ sở Phùng Đức Bắc; Ớt gió ngâm dấm Nho Quế của HTX Thành Công; gắn logo lên biển hiệu sản phẩm Làng du lịch cộng đồng thôn Lô Lô Chải - Lũng Cú...
Một số sản phẩm OCOP đặc thù hấp dẫn đối với khách du lịch và người tiêu dùng phải kể đến như: Mật ong Bạc hà; cam sành; thịt Bò khô Đồng Văn, Chè Shan tuyết và Shan tuyết cổ thụ tại các xã vùng cao; các sản phẩm cây dược liệu, Lợn đen Lũng Pù, Hồng không hạt Quản Bạ, Gà xương đen, gạo Khẩu Mang...
Thời gian qua UBND tỉnh đã chỉ đạo đẩy mạnh công tác quảng bá đối với các sản phẩm OCOP, nhất là các sản phẩm OCOP đặc thù. Bên cạnh đó, để phát triển và tiêu thụ ổn định sản phẩm, tỉnh đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn và UBND các xã đẩy mạnh ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật trong quá trình sản xuất và chế biến các sản phẩm OCOP, nhờ đó các sản phẩm OCOP đã được tiêu thụ ổn định tại thị trường trong và ngoài tỉnh, trở thành điểm tựa vững chắc để phát triển du lịch.
Khu nghỉ dưỡng cao cấp An Châng Spa tọa lạc trên một triền đồi của thôn Châng, phường Hà Giang 1 được ôm trọn bởi những cánh rừng nguyên sinh và dòng suối Châng rì rào thác đổ tưới mát.
Cùng với tiềm năng phát triển sẵn có, tỉnh thực hiện tăng cường kêu gọi thu hút đầu tư, xây dựng khu du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng gắn với bảo tồn văn hóa truyền thống địa phương. Các lễ hội truyền thống được thường xuyên tổ chức để thu hút khách du lịch. Hiện các loại hình sản phẩm du lịch đã được đầu tư, phát triển rất tốt như: Sản phẩm du lịch cộng đồng; sản phẩm du lịch văn hóa; sản phẩm du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng; sản phẩm du lịch thể thao, mạo hiểm và sản phẩm du lịch thương mại, biên giới. Các sản phẩm du lịch đều phát huy hiệu quả, thu hút khách du lịch trong và ngoài nước đến trải nghiệm. Bình quân thu nhập của một mô hình trên trăm triệu đồng đến vài tỷ đồng mỗi năm. Đó chính là kết quả của những quyết sách đúng đắn, dám nghĩ, dám làm của toàn Đảng, chính quyền và nhân dân các dân tộc Tuyên Quang, tất cả vì mục tiêu giảm nghèo bền vững cho vùng biên cương.
Chuẩn bị bước vào nhiệm kỳ Nghị quyết mới, giai đoạn 2025–2030. Nhìn lại nhiệm kỳ qua, những mục tiêu từng được xem là thách thức nay đã và đang trở thành hiện thực, thể hiện những tín hiệu lạc quan trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Đây chính là nền tảng quan trọng để tỉnh bước vào giai đoạn phát triển mới với tâm thế vững vàng, chủ động, sáng tạo và hội nhập.
Không gian nội thất tinh tế, sang trọng của các phòng nghỉ tại Khu nghỉ dưỡng cao cấp An Châng Spa là yếu tố níu chân du khách quay trở lại.
Tuy nhiên, để ngành Du lịch phát triển tương xứng với tiềm năng sẵn có, đồng thời gắn với nông nghiệp bền vững, các địa phương trong tỉnh cần căn cứ tình hình thực tế, tiềm năng, lợi thế, tính khả thi và yêu cầu của thị trường để xác định trọng tâm đầu tư. Nguồn lực phải được tập trung, có chọn lọc, tránh dàn trải; ưu tiên cho việc bảo tồn văn hóa, kiến trúc truyền thống, cảnh quan thiên nhiên, cùng không gian sinh sống đặc thù của đồng bào các dân tộc thiểu số.
Đây không chỉ là định hướng phát triển kinh tế - xã hội mà còn là trách nhiệm chính trị trong việc giữ gìn bản sắc, phát huy giá trị văn hóa và lợi thế riêng có, góp phần xây dựng hình ảnh tỉnh Tuyên Quang ngày càng giàu đẹp, văn minh, bền vững trong nhiệm kỳ mới.
Biên tập viên Cổng TTĐT tỉnh